Yetki Ve Sorumluluklar

Büyükşehir Belediyelerinin görev, yetki ve sorumlulukları 5393 Belediye Kanununun 14 maddesi ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 7. 8. ve 9. maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığının genel görev ve sorumlulukları şunlardır:

1. Bursa Büyükşehir Belediyesi sınırlarında yer alan ilçe belediyelerinin görüşlerini alarak Bursa Büyükşehir Belediyesinin; stratejik plânını, yıllık hedeflerini, yatırım programlarını ve bunlara uygun olarak bütçesini hazırlamak.
2. Çevre düzeni plânına uygun olmak kaydıyla, Bursa Büyükşehir Belediye ve mücavir alan sınırları içinde,1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar plânını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak.
3. Bursa Büyükşehir Belediyesi içindeki belediyelerin, nazım plâna uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar plânlarını, bu plânlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon plânlarını ve imar ıslah plânlarını, aynen
veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek.

4. Nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde, uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmayan ilçe belediyelerinin, uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmak.

5. Kanunlarla Bursa Büyükşehir Belediyesine verilmiş görev ve hizmetlerin gerektirdiği proje, yapım, bakım ve onarım işleriyle ilgili her ölçekteki imar plânlarını, parselasyon plânlarını ve her türlü imar uygulamasını yapmak ve ruhsatlandırmak. 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmak.
6. Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan veya işletilen alanlardaki işyerlerine Bursa Büyükşehir  Belediyesinin sorumluluğunda bulunan alanlarda işletilecek yerlere ruhsat vermek ve bu iş yerlerini denetlemek.
7. Belediye Kanununun 69 ve 73. maddelerindeki yetkileri kullanmak.

8. Bursa Büyükşehir ulaşım ana plânını yapmak, koordine etmek ve uygulamak; ulaşım ve toplu taşıma hizmetlerini planlamak ve koordinasyonu sağlamak; kanunlar tarafından belediyelere verilen trafik düzenlemelerinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek, gerekli tüm tedbirleri almak.

9. Yetki alanındaki meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, yaptırmak, bakım ve onarımını sağlamak, kentsel tasarım projeleri yapıp uygulamak, buna dair yükümlülükler koymak ve binalara numara verilmesi işlemini gerçekleştirmek.

10. Coğrafi ve kent bilgi sistemleri kurmak.

11. Sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak çevrenin, tarım alanlarının ve su havzalarının korunmasını sağlamak, ağaçlandırma yapmak.

12. Gayrisıhhî işyerlerini, eğlence yerleri ile halk sağlığına ve çevreye olumsuz etkisi olan diğer işyerlerini kentin belirli yerlerinde toplamak. Sanayi ve tıbbi atıklara ilişkin hizmetleri yürütmek, bunun için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek ve ya işlettirmek; deniz araçlarının atıklarını toplamak, toplatmak,
arıtmak ve bununla ilgili gerekli düzenlemeleri yapmak. 

13. İnşaat malzemeleri, hurda depolama alanları ve satış yerlerini, hafriyat toprağı, moloz, kum ve çakıl depolama alanlarını, odun ve kömür satış ve depolama sahalarını belirlemek ve bunların taşınmasında çevre kirliliğine meydan vermeyecek tedbirleri almak.
14. Büyükşehir katı atık yönetim plânını yapmak ya da yaptırmak. Katı atıkların kaynakta toplanması ve aktarma istasyonuna kadar taşınması hariç, katı atıkların ve hafriyatın yeniden değerlendirilmesi,  depolanması ve bertaraf edilmesine ilişkin hizmetleri yerine getirmek. Bu amaçla tesisler kurmak, kurulmasını teşvik etmek ve işletmek.
15. Sanayi ve tıbbi atıklara ilişkin hizmetleri yürütmek, bunun için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek ve ya işlettirmek; deniz araçlarının atıklarını toplamak, toplatmak, arıtmak ve bununla ilgili gerekli düzenlemeleri yapmak.

16. Gıda ile ilgili olanlar dâhil birinci sınıf gayrisıhhî müesseseleri ruhsatlandırmak ve denetlemek. Yiyecek ve içecek maddelerinin tahlillerini yapmak üzere laboratuvarlar kurmak ve işletmek.

17. Sorumluluk alanında zabıta hizmetlerini yerine getirmek.

18. Yolcu ve yük terminalleri, kapalı ve açık otoparklar yapmak, yaptırmak, işletmek, işlettirmek veya ruhsat vermek.
19. Bütünlüğe hizmet eden sosyal donatılar, bölge parkları, hayvanat bahçeleri, hayvan barınakları, kütüphane, müze, spor, dinlence, eğlence ve benzeri yerleri yapmak.
20. Gerektiğinde amatör spor kulüplerine nakdi yardım yapmak, malzeme vermek, gerekli desteği sağlamak, amatör takımları arasında spor müsabakaları düzenlemek, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda
üstün başarı gösteren veya derece alan sporculara, teknik yönetici, antrenör ve öğrencilere Bursa Büükşehir Belediye Meclis kararıyla ödül vermek.
21. Gerektiğinde mabetler ile sağlık, eğitim ve kültür hizmetleri için bina ve tesisler yapmak, kamu kurum ve kuruluşlarına ait bu hizmetlerle ilgili bina ve tesislerin her türlü bakımını, onarımını yapmak ve gerekli malzeme desteğini sağlamak.

22. Kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve işlevlerinin korunmasını sağlamak. Bu amaçla bakım ve onarımını yapmak, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa etmek.
23. Toplu taşıma hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gerekli tesisleri kurmak, işletmek veya işlettirmek.
24. Toplu taşıma araçlarına ruhsat vermek.
25. Su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek. Bunun için gerekli baraj ve diğer tesisleri kurmak.
26. Derelerin ıslahını yapmak, kaynak sularını veya arıtma sonunda üretilen suları pazarlamak.

27. Mezarlık alanlarını tespit ederek defin ile ilgili hizmetleri yürütmek.
28. Her çeşit toptancı hallerini ve mezbahaları yapmak. İmar plânında gösterilen yerlerde yapılacak olan özel hal ve mezbahaları ruhsatlandırmak ve denetlemek.
29. İl düzeyinde yapılan plânlara uygun olarak, doğal afetlerle ilgili plânlamaları yapmak. Gerektiğinde diğer afet bölgelerine araç, gereç ve malzeme desteği vermek.
30. İtfaiye ve acil yardım hizmetlerini yürütmek, patlayıcı ve yanıcı madde üretim ve depolama yerlerini tespit ederek; konut, işyeri, eğlence yeri, fabrika ve sanayi kuruluşları ile kamu kuruluşlarını yangına ve diğer afetlere karşı alınacak önlemler yönünden denetlemek. Bu konuda mevzuatın gerektirdiği izin ve
ruhsatları vermek.
31. Sağlık merkezleri, hastaneler, gezici sağlık üniteleri ile yetişkinler, yaşlılar, engelliler, kadınlar, gençle ve çocuklara yönelik her türlü sosyal ve kültürel hizmetleri yürütmek, geliştirmek; bu amaçla sosyal tesisler kurmak, meslek ve beceri kazandırma kursları açmak, işletmek ve bu hizmetleri yürütürken; üniversiteler, yüksekokullar, meslek liseleri, kamu kuruluşları ve sivil toplum örgütleri ile işbirliği yapmak.
32. Afet riski taşıyan veya can ve mal güvenliği açısından tehlike oluşturan binaları tahliye etme ve yıkım konusunda ilçe belediyelerinin talepleri halinde her türlü desteği sağlamak.

33. Büyükşehir içindeki alt yapı hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla Büyükşehir Belediye Başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşların temsilcilerinin katılacağı alt yapı koordinasyon merkezi kurulur. Büyükşehir ilçe belediye başkanları kendi belediyesini ilgilendiren konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılırlar. Alt yapı koordinasyon merkezi toplantılarına ayrıca gündemdeki konularla ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının (oda üst kuruluşu bulunan yerlerde üst kuruluşun) temsilcileri de davet edilerek görüşleri alınır. Alt yapı koordinasyon merkezi, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar tarafından Büyükşehir içinde yapılacak alt yapı yatırımları için kalkınma plânı ve yıllık programlara uygun olarak yapılacak taslak programları birleştirerek kesin program hâline getirir. Bu amaçla, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar alt yapı koordinasyon merkezinin isteyeceği coğrafî bilgi sistemleri dâhil her türlü bilgi ve belgeyi vermek zorundadırlar. Kesin programlarda birden fazla kamu kurum ve kuruluşu tarafından aynı anda yapılması gerekenler ortak programa alınır. Ortak programa alınan alt yapı hizmetleri için belediye ve diğer bütün kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerine konulan ödenekler, alt yapı koordinasyon merkezi bünyesinde oluşturulacak alt yapı yatırım hesabına aktarılır. Ortak programa alınan hizmetler için kamu kurum ve kuruluş bütçelerinde yeterli ödeneğin bulunmadığının bildirilmesi durumunda, Büyükşehir belediyesi veya ilgisine göre bağlı kuruluş bütçelerinden bu hizmetler için kaynak ayrılabilir. Kamu kurum ve kuruluşları alt yapı ortak yatırım hizmetleri için harcanan miktarda ödeneği, yeniden değerleme oranını da dikkate alarak ertesi yıl bütçesinde ayırır. Ayrılan bu ödenek belediye veya ilgili bağlı kuruluşunun hesabına aktarılır. Bu bedel ödenmeden ilgili kamu kurum veya kuruluşu, Büyükşehir belediyesi sınırlarında yeni bir yatırım yapamaz. Ortak programa alınmayan yatırımlar için bakanlıklar, ilgili belediye ve diğer kamu kurum ve kuruluşları alt yapı koordinasyon merkezi tarafından belirlenen programa göre harcamalarını kendi bütçelerinden yaparlar. Koordinasyon merkezleri tarafından alınan ortak yatırım ve toplu taşımayla ilgili kararlar, belediye ve bütün kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilgililer için bağlayıcıdır. Alt yapı koordinasyon merkezinin çalışma esas ve usulleri ile bu kurullara katılacak kamu kurum ve kuruluş temsilcileri, İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. İçişleri Bakanlığı, çıkarılacak bu yönetmeliğin, alt yapı yatırım hesabının kullanılması ve ödenek tahsisi ve aktarmasına ilişkin kısımları hakkında, Maliye Bakanlığı ve DPT Müsteşarlığının görüşünü alır.

34. Büyükşehir içindeki kara, deniz, su, göl ve demiryolu üzerinde her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla, Büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılacağı ulaşım koordinasyon merkezi kurulur. Büyükşehir ilçe belediye başkanları kendi belediyesini ilgilendiren konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılırlar. Ulaşım koordinasyon merkezi toplantılarına ayrıca gündemdeki konularla ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının (oda üst kuruluşu bulunan yerlerde üst kuruluşun) temsilcileri de davet edilerek görüşleri alınır. 35. Büyükşehir belediyesine verilen trafik hizmetlerini plânlama, koordinasyon ve güzergâh belirlemesi ile taksi, dolmuş ve servis araçlarının durak ve araç park yerleri ile sayısının tespitine ilişkin yetkiler ile Büyükşehir sınırları dâhilinde il trafik komisyonunun yetkileri ulaşım  koordinasyon merkezi tarafından kullanılır. Ulaşım koordinasyon merkezi kararları, Belediye Başkanının onayı ile yürürlüğe girer.

36. Ulaşım koordinasyon merkezi tarafından toplu taşıma ile ilgili alınan kararlar, belediyeler ve bütün kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilgililer için bağlayıcıdır.

37. Büyükşehir ve ilçe belediyeleri; görevli oldukları konularda bu Kanunla birlikte Belediye Kanunu ve diğer mevzuat hükümleri ile ilgisine göre belediyelere tanınan yetki, imtiyaz ve muafiyetlere sahiptir.

38. Büyükşehir belediyesi, ilçe belediyelerinin imar uygulamalarını denetlemeye yetkilidir. Denetim yetkisi, konu ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi istemeyi, incelemeyi ve gerektiğinde bunların örneklerini almayı içerir.